Ładunki poza sezonem – jak utrzymać pełne auto przez cały rok?

redakcja odpadytransport.pl

Sezonowe wahania popytu w branży TSL sprawiają, że poza szczytem przewoźnicy często zmagają się z pustymi przebiegami i spadkiem zysków. Kluczem do stabilności jest dywersyfikacja zleceń, współpraca z branżami o stałych wolumenach oraz szukanie kontraktów całorocznych, np. w transporcie odpadów. W tym artykule przedstawimy sprawdzone sposoby na utrzymanie pełnego auta poza sezonem.

Sezonowość rynku transportowego – wyzwanie dla przewoźników

Rynek transportowy cechuje się cyklicznymi wahaniami. Zapotrzebowanie na przewozy osiąga najniższy poziom na przełomie roku (grudzień-styczeń). Następnie rośnie w lutym i stabilizuje się do kwietnia włącznie, po czym od maja znów przyspiesza. Latem obserwujemy pewien spadek, jednak już od września popyt rośnie, osiągając szczyt w listopadzie i grudniu. Taka sezonowość oznacza, że w miesiącach poza szczytem wielu przewoźników odczuwa niedobór zleceń.

Niestety wolniejszy rynek przekłada się bezpośrednio na przestoje floty i mniejszą rentowność. W okresach niskiej podaży ładunków przewoźnicy muszą jednak wykazać się elastycznością. Większość firm transportowych stara się wtedy dopasować do zmienionego popytu, płynnie przerzucając się na obsługę innych branż lub kierunków. Dzięki temu najlepsi w branży minimalizują przestoje. Mimo to utrzymanie rentowności bywa trudne – puste przebiegi i niewykorzystana przestrzeń ładunkowa generują straty, więc należy je za wszelką cenę ograniczać. Przodujący przewoźnicy wypracowują rozwiązania, które utrzymują pojazdy w ruchu nawet wtedy, gdy znalezienie ładunku graniczy z cudem.

Branże z ładunkami przez cały rok

Kluczem do uniezależnienia się od sezonowości jest dywersyfikacja. Chodzi o obsługę segmentów rynku, które działają w miarę równomiernie przez cały rok. Wśród branż generujących stabilne ilości ładunków wymienia się przede wszystkim sektor spożywczy Fast Moving Consumer Goods (FMCG), farmaceutyczny oraz chemiczny. Codzienna produkcja żywności i dóbr szybkozbywalnych sprawia, że te firmy wymagają ciągłych dostaw surowców i odbioru towarów, niezależnie od miesiąca. Podobnie przemysł farmaceutyczny i chemiczny działają bez przestojów poza sezonem. Leki, środki medyczne czy chemia gospodarcza są potrzebne cały rok. Również branża logistyczna obsługująca duże sieci handlowe utrzymuje stały rytm dostaw, podczas gdy centra dystrybucyjne i magazyny wysyłają towary do sklepów nieprzerwanie.

Co więcej, nawet w rolnictwie czy ogrodnictwie – branżach z natury mniej aktywnych poza sezonem – duże firmy planują produkcję pod osłonami tak, aby zminimalizować przerwy zimowe. Odpady zaś powstają w każdej branży. Z tego powodu ich transport, o czym szerzej za chwilę, odbywa się przez cały rok.

Jak wejść w te branże?

Przede wszystkim należy dostosować ofertę i tabor do wymagań danego sektora. Przykładowo branża spożywcza często wymaga pojazdów chłodniczych lub izoterm, a farmacja potrzebuje taboru z kontrolą temperatury i spełniania restrykcyjnych norm. Z kolei firmy chemiczne mogą oczekiwać od przewoźnika uprawnień ADR dla towarów niebezpiecznych.

W praktyce warto zdobywać odpowiednie certyfikaty, zezwolenia i doświadczenie branżowe, aby stać się atrakcyjnym partnerem. Ponadto pomocne jest nawiązywanie kontaktów z producentami i dystrybutorami z tych sektorów – uczestnictwo w targach branżowych, przetargach oraz składanie bezpośrednich ofert mogą otworzyć drzwi do nowych zleceń. Pamiętaj, że najwięksi gracze na rynku zbudowali swoją pozycję właśnie dzięki specjalizacji i długoletnim relacjom w stabilnych branżach. Ich przykład pokazuje, że inwestycja w wymagane środki (np. chłodnie, certyfikaty) procentuje stałym obłożeniem floty.

Jak ograniczyć puste przebiegi?

Jednym z najważniejszych sposobów na poprawę rentowności poza sezonem jest minimalizowanie pustych przebiegów. Każdy kilometr przejechany “na pusto” to czysty koszt. Paliwo, czas kierowcy i amortyzacja nie przynoszą wtedy przychodu. Dlatego tak istotne jest, aby organizować ładunki powrotne oraz doładunki tam, gdzie to możliwe. Wolne ładunki, czyli dodatkowe zlecenia na niewykorzystaną przestrzeń w pojeździe, pozwalają przewoźnikom ograniczyć koszty pustych kursów i od razu zwiększyć rentowność floty. Kierowca wracający z trasy z dodatkowym towarem lepiej wykorzystuje czas pracy, a zleceniodawca zyskuje tańszą usługę. To sytuacja, w której obie strony wygrywają.

Jak praktycznie szukać dodatkowych ładunków? Przewoźnicy mają do dyspozycji giełdy transportowe, gdzie codziennie pojawiają się setki ofert przewozu. Warto na bieżąco monitorować popularne platformy i reagować szybko. Dobrym nawykiem jest także budowanie sieci kontaktów. Na przykład zaprzyjaźnieni spedytorzy czy inni przewoźnicy mogą podzielić się zleceniem, gdy w danym regionie trafi się wolne miejsce na naczepie. Ponadto planowanie tras z wyprzedzeniem pomaga dopasować ładunki do przebiegu ciężarówki. Wielu doświadczonych operatorów celowo miesza zlecenia FTL i LTL, aby maksymalnie zapełnić pojazd.

Stałe kontrakty zamiast jednorazowych zleceń

Chcąc mieć pełne obłożenie floty przez cały rok, lepiej polegać na stałych kontraktach niż na jednorazowych zleceniach z giełdy. Sporadyczne kontrakty z wolnego rynku bywają dobrym dopełnieniem, jednak nie dają stabilności finansowej. Firma transportowa oparta wyłącznie na dorywczych zleceniach może w pewnym momencie zostać bez pracy na kilka dni, a nawet tygodni, co bywa katastrofalne dla płynności. Stała umowa z klientem zapewnia natomiast regularny przypływ zleceń i przewidywalność przychodów.

Stabilność finansowa to największa zaleta takich kontraktów – nie musisz nerwowo szukać ładunku każdego dnia, bo ustalony harmonogram przewozów gwarantuje Ci pracę i dochód. Co ważne, stałe zlecenia pozwalają też lepiej planować logistykę. Powtarzalne trasy oznaczają mniejsze ryzyko niespodzianek i lepszą optymalizację kosztów np. krótsze czasy przejazdu oraz mniejsze zużycie paliwa. W dłuższej perspektywie regularna współpraca buduje markę przewoźnika. Zadowolony kontrahent będzie lojalny i prawdopodobnie poleci Twoje usługi dalej.

Jak pozyskać stały kontrakt?

Możliwości jest wiele, choć każda wymaga zaangażowania i czasu. Przede wszystkim warto aktywować kontakty w branży. Informacja, że szukasz stałej współpracy, powinna dotrzeć do jak najszerszego grona potencjalnych klientów. Pomocne są tutaj giełdy transportowe w wersji online oraz dedykowane platformy przetargowe, na których zleceniodawcy szukają przewoźników do dłuższej współpracy. Warto regularnie przeglądać ogłoszenia i brać udział w przetargach, przedstawiając konkurencyjne oferty cenowe i jakościowe.

Kolejnym kanałem są konferencje i targi branżowe. Osobisty kontakt potrafi zaowocować kontraktem, gdy poznasz kogoś, kto potrzebuje solidnego transportu. Nie zapominaj też o własnym marketingu. Zadbana strona internetowa z referencjami i jasno opisaną ofertą może przyciągnąć klientów szukających przewoźnika „na stałe”. Pamiętaj, że długoletnie relacje są bezcenne – jeśli już zdobędziesz stałego zleceniodawcę, dbaj o jakość usług, terminowość i komunikację. Z czasem możesz dzięki temu rozszerzyć współpracę lub otrzymać polecenia, które wypełnią Twój kalendarz kolejnymi stałymi zleceniami. W rezultacie uniezależnisz się od kaprysów giełdy i poprawisz swoją konkurencyjność na rynku.

Transport odpadów – sposób na zlecenia

Na koniec warto zwrócić uwagę na segment, który dla wielu przewoźników okazał się ratunkiem w chudych latach. Mowa o transporcie odpadów. W ostatnim czasie coraz więcej firm dostrzega, że przewóz różnego rodzaju odpadów, np. surowców wtórnych, odpadów poprodukcyjnych czy recyklingu, może zapewnić stały dopływ zleceń bez względu na sezon. Odpadów nigdy nie zabraknie, a zapotrzebowanie na ich transport stale rośnie. Widać to było zwłaszcza w 2023 roku, gdy spowolnienie gospodarcze zmniejszyło ogólny wolumen towarów, więc wiele ciężarówek stało bezczynnie. Rozwiązaniem okazało się przekwalifikowanie części floty do obsługi odpadów.

Firmy, które zdobyły w tym zakresie kompetencje, zauważyły poprawę sytuacji, bo przewozy odpadów wypełniły lukę po spadku innych zleceń. Część przewoźników w branży podkreśla, że warto zainteresować się tym rynkiem, gdyż trend proekologiczny i rosnąca świadomość recyklingu będą zwiększać popyt na transport odpadów. Aby jednak legalnie zajmować się transportem odpadów, niezbędne są stosowne pozwolenia i spełnienie wymogów prawnych. Przewoźnik musi uzyskać wpis do rejestru BDO oraz zezwolenie na na transport właściwych kodów odpadów. Procedury te wymagają dopełnienia wielu formalności z zakresu ochrony środowiska, ale są konieczne, by działać zgodnie z prawem i być konkurencyjnym.

Jak wykorzystać współpracę przy odpadach?

Najprostszym sposobem na rozpoczęcie współpracy przy gospodarowaniu odpadami jest nawiązanie kontaktu z firmami, które posiadają pozwolenia na ich wytwarzanie i przekazywanie. Wiele zakładów przemysłowych generuje różnego rodzaju odpady np. ścinki, złom czy odpady poprodukcyjne. Chętnie podejmuje współpracę z przewoźnikami dysponującymi zezwoleniem na ich transport do utylizacji lub recyklingu.

Dla przewoźnika oznacza to stałe kursy, np. cotygodniowy odbiór odpadów z fabryki, oraz wypełnienie kalendarza zleceniami na 12 miesięcy w roku. Współpraca w obszarze odpadów bywa mniej wrażliwa na typowe sezonowe wahania rynku. Odpady powstają ciągle, a obowiązek ich wywozu jest stały. Dzięki temu nawet poza sezonem możesz utrzymać swój tabor w ruchu, zapewniając firmie stabilne przychody.

.

Sezonowość w branży TSL nie musi oznaczać przestojów – ładunki poza sezonem są dostępne dla tych, którzy działają strategicznie. Dywersyfikacja w kierunku branż o stabilnym popycie, jak spożywcza czy farmaceutyczna, pozwala uniezależnić się od wahań rynku. Kluczowe jest też inwestowanie w długoterminowe kontrakty i relacje gwarantujące stały dopływ zleceń. Odpowiednie planowanie tras i ograniczanie pustych przebiegów zwiększa rentowność nawet w słabszych miesiącach. Dobrym sposobem na całoroczne zlecenia może być także transport odpadów – segment o nieustannym zapotrzebowaniu na przewoźników.

Eksperci z OdpadyTransport.pl już od ponad dekady z powodzeniem pomagają firmom w zakresie organizacji przewozu odpadów i pozwoleń na transport odpadów. Jeśli masz jakiekolwiek pytania – skontaktuj się z nami!

Glosariusz pojęć

• TSL – Transport–Spedycja–Logistyka; cały ekosystem planowania i realizacji przewozów.
• Sezonowość – cykliczne wahania popytu na usługi transportowe w ciągu roku.
• Puste przebiegi – kilometry bez ładunku; kosztują, a nie zarabiają.
• Dywersyfikacja – wejście w kilka segmentów naraz (np. FMCG, farmacja, odpady), by zbić ryzyko.
• FTL (Full Truck Load) – ładunek całopojazdowy, jedna wysyłka zajmuje całą naczepę.
• LTL (Less Than Truckload) – drobnica; kilka mniejszych wysyłek w jednym pojeździe.
• Doładunek – dodatkowy ładunek dorzucony na wolną przestrzeń w pojeździe.
• Ładunek powrotny – zlecenie na trasę powrotną, żeby nie wracać „na pusto”.
• FMCG – szybkozbywalne dobra konsumpcyjne (żywność, chemia domowa) – wozi się je cały rok.
• Farmacja (GDP/temperatura) – sektor wymagający stabilnej temperatury i czystej dokumentacji.
• Chemia/ADR – przewozy substancji niebezpiecznych; wymagają uprawnień ADR dla firmy i kierowców.
• Chłodnia/izoterma – typy nadwozi do transportu w kontrolowanych warunkach.
• Tabor – flota pojazdów i naczep, ich konfiguracje i wyposażenie.
• Rentowność – realny zysk po odjęciu wszystkich kosztów (paliwo, amortyzacja, czas).
• Giełda transportowa – platforma z bieżącymi zleceniami.
• Stały kontrakt – długoterminowa umowa z powtarzalnym harmonogramem przewozów.
• Centrum dystrybucyjne (DC) – magazyn wysyłkowy dużych sieci handlowych.
• BDO – rejestr podmiotów wprowadzających produkty i gospodarujących odpadami; obowiązkowy przy transporcie odpadów w PL.
• Transport odpadów – wożenie surowców wtórnych i odpadów poprodukcyjnych; popyt całoroczny.
• Planowanie tras – układanie tras tak, by zminimalizować puste kilometry i okna czasowe.

FAQ